روحانی و ترامپ از چه خواهند گفت؟ نوذر شفیعی، نماینده اسبق مجلس و کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با رادیو پادیو:

محورهای سخنرانی روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل چه خواهد بود؟

قاعدتا صحن سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد، محل انعکاس دیدگاه کشورها در خصوص مسائل مبتلا به خودشان و همینطور در خصوص مهم‌ترین مسائل و تحولات جهانی است. قاعدتا رییس‌جمهوری ایران نیز در سخنرانی خود این دو دغدغه را مطرح خواهند کرد. یعنی دغدغه‌های ملی و بین‌المللی. در حوزه ملی به نظر من مهم‌ترین موضوعی که ایشان روی آن تاکید می‌کنند، بحث ناکامی آمریکا در بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران است. قطعا آمریکا را به عنوان کشوری معرفی خواهد کرد که ناقض تعهدات بین‌المللی است و سایر کشورها به‌ویژه کشورهای عضو برجام را به عنوان کشورهایی معرفی خواهدکرد که به رغم آنکه بعضی از آن‌ها تعهدات برجامی خود را انجام ندادند ولی در اینکه در مقابل آمریکا از برجام دفاع کردند، تلویحا تشکر و قدردانی کند. موضوع دیگر بحث رفتار کشورهای منطقه است که در حال تعامل با رژیم صهیونیستی هستند. به هر حال این رفتار پیامد خوبی در افکار عمومی مردم این کشورها نسبت به سران آن‌ها نخواهد داشت. افکار عمومی مردم منطقه، افکار عمومی بسیاری از دولت‌ها معطوف به این است که رفتار کشورهای عربی نسبت به اسرائیل چگونه است تا سیاست خارجی خودشان را براساس آن ترسیم کنند. وقتی بعضی از کشورهای عربی در این مسیر گام برمیدارند، انتظاری نیست که سایر کشورها، این مسیر را طی نکنند. موضوع صحبت بعدی رییس جمهوری احتمالا بحث کرونا و پیامدهای گسترده‌ای که در صحنه بین‌المللی به جای گذاشته اشاره خواهند کرد. احتمالا به دو نکته در این باره اشاره خواهد کرد، یکی نقش کرونا در همگرایی ملت‌ها به خصوص اینکه این بیماری به عنوان یک تهدید نوین امنیت ملی کشورها را تهدید می‌کند، پس ضرورت دارد درباره آن میان ملل مختلف اجماع و وحدت وجود داشته باشد. از طرف دیگر احتمالا گلایه‌هایی خواهد داشت که در این شرایط حاد جهانی بعضی از کشورها به جای همکاری، در کنار کرونا قرار می‌گیرند و فشارهایی علیه سایر کشورها اعمال خواهند کرد.

شرایط ایران با توجه به اتفاقات اخیر در صحنه‌ی بین‌المللی چگونه است؟

نقطه عطف و مهم‌ترین پیامد این سخنرانی، این است که یک روز بعد از ناکامی آمریکا در شورای امنیت ایراد می‌شود. به هرحال، آمریکایی‌ها سعی کردند که مکانیسم ماشه را اعمال کنند. درست است که در تعبیر خود آمریکایی‌ها، در حال اعمال تحریم هستند اما، این نظر سازمان ملل، شورای امنیت و اعضای جامعه بین‌المللی نیست. این موفقیت برای ایران حادث شده است و به هر حال وقتی که سخنرانی رییس جمهوری پشت این موفقیت انجام شود، قطعا بازتاب بهتری خواهد داشت. به اضافه اینکه امریکایی‌ها هم شاید در بدترین شرایط خود در صحن سازمان ملل هستند. از زمان تاسیس سازمان ملل، آمریکا تا این حد پشت سر هم از شورای امنیت رای منفی نگرفته بود.